Ρεπορτάζ : Μαρία Δεληθανάση
Από : Καθημερινή
Ο πολύκροτος νόμος για την πολιτογράφηση ομογενών, ενήλικων αλλοδαπών και τη χορήγηση ιθαγένειας στα παιδιά δεύτερης γενιάς δεν έχει φέρει ακόμη απτά αποτελέσματα, εννέα μήνες μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ένα περίπου χρόνο μετά την ψήφισή του. Μόλις δειλά έχει αρχίσει να εφαρμόζεται, καθώς τα εμπόδια είναι πολλά, τόσο σε επίπεδο ετοιμότητας και γνώσης των υπαλλήλων όσο και σε επίπεδο έκδοσης των απαραίτητων πιστοποιητικών από τη διοίκηση.
Σε 185.000 εκτιμάται ο αριθμός των κατόχων ΕΔΤΟ (Ειδικά Δελτία Ταυτότητας Ομογενούς) που αναμένουν να πολιτογραφηθούν. Αριθμός αυτών των αιτημάτων εκκρεμεί ήδη στο υπουργείο Εσωτερικών, όπου εκεί οι αιτήσεις θα κριθούν μεν με τον παλαιό νόμο περί ιθαγένειας, αλλά με διαφανείς διαδικασίες που απουσίαζαν στο παρελθόν. Σε 60-70 εκτιμώνται τα αιτήματα ομογενών και αλλογενών που εξετάζονται εβδομαδιαίως από την αρμόδια διεύθυνση και στη συντριπτική τους πλειονότητα αφορούν ομογενείς από την Αλβανία. Το πρόβλημα στη συγκεκριμένη διεύθυνση, που παράγει έργο με αποτελεσματικούς ρυθμούς, είναι η αδυναμία συγκρότησης Επιτροπής ελέγχου των φακέλων για περισσότερες από μια φορά την εβδομάδα, αφού με την κατάργηση των αμοιβών των μελών των Επιτροπών είναι δύσκολο να συμμετάσχουν περισσότερο από μια ημέρα την εβδομάδα οι άμισθοι, πλέον, εξω-υπηρεσιακοί παράγοντες.
Σε 20.000 εκτιμώνται οι ενεργοί φάκελοι Βορειοηπειρωτών στην υπηρεσία. Ωστόσο, λόγω έλλειψης μηχανογράφησης, δεν είναι δυνατός ο υπολογισμός του συνολικού αριθμού των φακέλων αλλογενών και ομογενών αλλοδαπών. Υπάρχουν παλαιοί φάκελοι 10-15 χρόνων -ίσως και παλαιότεροι- που προκειμένου να εξετασθούν θα πρέπει οι αιτούντες να απευθυνθούν εκ νέου στην αρμόδια διεύθυνση και να ενημερώσουν για τυχόν αλλαγή του τόπου διαμονής τους. Σε 20.000 εκτιμώνται και οι φάκελοι πολιτογράφησης Βορειοηπειρωτών στις Περιφέρειες, όπου θα κριθούν με το νέο νόμο (μόνο μία φορά έχουν συνεδριάσει οι αρμόδιες επιτροπές στις μισές περιφέρειες). Εμπλοκή με τους κατόχους ΕΔΤΟ έχει δημιουργηθεί στη Διεύθυνση Αλλοδαπών του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Εκεί οι αστυνομικές αρχές συχνά δεν ανανεώνουν τα ΕΔΤΟ, όταν έχει υποβληθεί αίτημα για πολιτογράφηση. Παρέχονται 6μηνιαίες βεβαιώσεις, τις οποίες οι κάτοχοι υποχρεώνονται να ανανεώνουν. Όμως όταν λήξει και η δεύτερη 6μηνιαία βεβαίωση, οι ομογενείς υποχρεώνονται να ταξιδέψουν στη χώρα προέλευσης για να εκδώσουν βίζα.
Τη δεύτερη σημαντική ομάδα αποτελούν τα ανήλικα και ενήλικα τέκνα αλλοδαπών που εκτιμώνται σε 100.000. Τα σοβαρότερα προβλήματα σε αυτή την κατηγορία αντιμετωπίζουν τα ενήλικα παιδιά. Οι δήμοι αιτούν να έχουν στα χέρια τους την άδεια παραμονής τόσο οι δύο γονείς, όσο και το ενήλικο τέκνο (δεν δέχονται τις βεβαιώσεις), πράγμα που δεν είναι εύκολο δεδομένων των καθυστερήσεων στην έκδοση των άδειων παραμονής. Το σοβαρότερο πρόβλημα, όμως, δημιουργείται με τις βεβαιώσεις σπουδών από το υπ. Παιδείας. Πολλά ονόματα παιδιών είναι διαφορετικά καταχωρισμένα στα σχολεία και διαφορετικά στα διαβατήρια, οπότε εμπλέκονται μια σειρά από υπηρεσίες -Αστυνομία, υπ. Εξωτερικών- προκειμένου να βεβαιωθεί ότι η εξαετής βεβαίωση σπουδών αφορά το συγκεκριμένο κάθε φορά άτομο. Συγχρόνως, υπάρχουν και περιπτώσεις παιδιών που έχουν 5 χρόνια σπουδών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και έχουν συνεχίσει σπουδές σε ΑΕΙ. Όμως επειδή ο νόμος μιλάει για εξαετή φοίτηση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τα παιδιά αυτά εξαιρούνται από τις διατάξεις που αφορούν τη δεύτερη γενιά.
Εως ετήσιος στόχος έχουν τεθεί οι 10.000 πολιτογραφήσεις από τις Περιφέρειες και οι 7.000 πολιτογραφήσεις από το υπουργείο Εσωτερικών.