Ρεπορτάζ : Θανάσης Τσίτσας-Δήμητρα Καδδά
Από : Ελευθεροτυπία
Ακρίβεια σε τρόφιμα, ρούχα, παπούτσια, ΕΥΔΑΠ και άλλους λογαριασμούς λόγω νέας αύξησης του ΦΠΑ και κατάργησης χαμηλών συντελεστών που ισχύουν σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας, αύξηση τιμολογίων ΔΕΚΟ, μαχαίρι σε κοινωνικές παροχές για οικογένειες με ετήσιο εισόδημα άνω των 14.500 ευρώ, μαζικά λουκέτα ή πωλητήρια σε ΔΕΚΟ περιλαμβάνουν τα μέτρα αξίας 12,8 δισ. ευρώ που θα νομοθετηθούν τον Μάρτιο κατ' εντολή της τρόικας.
Συνοδεύονται από ριζική αλλαγή στο μισθολόγιο του Δημοσίου ώστε τα επιδόματα να αποτελούν μια συγκεκριμένη αναλογία του βασικού μισθού (στις ΔΕΚΟ το όριο είναι 10%), αύξηση των ωρών απασχόλησης των υπαλλήλων και σφικτότερους κανόνες πρόσληψης. Οι παραπάνω αλλαγές περιγράφονται στην έκθεση του ΔΝΤ για την Ελλάδα που συνοδεύει την έγκριση της 3ης δόσης του δανείου.
Στο ίδιο κείμενο εκτιμάται ότι ο φετινός προϋπολογισμός θα αποκλίνει κατά 400 εκατ. ευρώ προκαλώντας ισόποσο «βάρος» για το 2011 που μπορεί να φέρει νέα μέτρα, ενώ υπολογίζει ότι φέτος η κυβέρνηση δημιούργησε 2,2 δισ. ευρώ υποχρεώσεις που ακόμη δεν έχει εξυπηρετήσει. Επίσης αναφέρει 4 μέτρα που ακόμη δεν έχουν ανακοινωθεί (φόροι σε επιχειρήσεις που ρυπαίνουν, στα αυθαίρετα, στα ακίνητα και μείωση επιδομάτων).
Ισχυρή δέσμευση της κυβέρνησης
Αναφέρεται καθαρά πως η κυβέρνηση «συμφώνησε ότι απαιτείται ισχυρή δέσμευση» για το νέο πακέτο μεταρρυθμίσεων. Το νομοσχέδιο θα συζητηθεί στην κάθοδο των ελεγκτών τον Φεβρουάριο και θα αποτελεί βασικό σημείο εξέτασης της τρόικας για την επόμενη δόση του Μαρτίου. Όπως αναφέρεται, σημείο αιχμής θα είναι οι αλλαγές στις ΔΕΚΟ.
Μάλιστα, το ΔΝΤ αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα μέτρα που πρέπει να φέρουν 12,8 δισ. ευρώ την τριετία 2012-2014 πρέπει πάση θυσία να πετύχουν. Και τούτο διότι διαφορετικά τα λεφτά θα βρεθούν με πιο επώδυνο τρόπο. Θα προέλθουν από αύξηση των φόρων ή νέα περικοπή δαπανών, μισθών ή συντάξεων, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Όμως, τέτοια μέτρα «θα προσκρούσουν σε έντονες πολιτικές αντιστάσεις και θα μειώσουν τη στήριξη του προγράμματος» από την κοινωνία.
Οι βασικές επισημάνσεις της έκθεσης σε σχέση με το Μνημόνιο είναι:
* Διεθνές περιβάλλον. Γίνεται παραδεκτό ότι, ακόμη και αν πετύχει το πρόγραμμα, η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους από το διεθνές περιβάλλον και την ενδεχόμενη επιδείνωση των όρων δανεισμού σε άλλα κράτη. Ως μεγαλύτερο κίνδυνο αναφέρει το χρέος, το οποίο αν δεν ληφθούν πολυετή μέτρα (μετά το 2014) θα φτάνει ακόμη και το 2020 στο 131% του ΑΕΠ, ενώ αν κάτι δεν πάει καλά μπορεί να «εκτιναχθεί» κοντά στο 200% του ΑΕΠ.
* Νέα κρυφά χρέη. Οφειλές του Δημοσίου 2,2 δισ. ευρώ δημιουργήθηκαν εντός του 2010 και δεν έχουν ικανοποιηθεί δημιουργώντας κίνδυνο απόκλισης και του προϋπολογισμού του 2010 και νέα μέτρα για το 2011.
Το ΔΝΤ εκτιμά ότι εντοπίζονται σε πληρωμές επενδύσεων, ΟΤΑ και νοσοκομείων, αλλά και στα εφάπαξ δημοσίων υπαλλήλων (500 εκατ. ευρώ το 2010). Επισημαίνεται ότι δεν υπάρχει συνολική εικόνα για τις οφειλές λόγω ατελούς παρακολούθησης των δοσοληψιών των φορέων του Δημοσίου.
Γίνεται λόγος για περιορισμένη διαχειριστική ικανότητα και βραδύτερη πρόοδο, ειδικά στην εισαγωγή πληροφοριακών συστημάτων. Σημειώνεται ότι το σχετικό σύστημα (ΟΠΣ) τελικά αναβάλλεται αόριστα για το 2011 και ακόμη τα δεδομένα φτάνουν στο υπουργείο Οικονομικών με φαξ, ενώ 1 στους 3 φορείς δεν ενημερώνει για τα ποσά που χρωστά.
* Αποκλίσεις 2010. Εκτιμάται ότι ο στόχος του 2010 θα «ξεφύγει» κατά 400 εκατ. ευρώ με τον προϋπολογισμό να «κλείνει» στα 22,3 δισ. ευρώ ή στο 9,6% του ΑΕΠ από 9,4% που αναφέρει το κείμενο που τώρα συζητείται στη Βουλή, απαιτώντας πρόσθετα μέτρα το 2011.
* Μέτρα 2011. Το ΔΝΤ αποκαλύπτει ότι η κυβέρνηση δεν υποκατέστησε το ΦΠΑ από την ενοποίηση του φόρου στα καύσιμα θέρμανσης και κίνησης. Απλά επέβαλε και τα δύο για να καλύψει «τρύπες» από άλλες αποκλίσεις.
Φόρος πετρελαίου από Οκτώβριο 2011
Το 2011 το ΔΝΤ περιμένει έσοδα από τον ΦΠΑ 1 δισ. ευρώ (μείον 250 εκατ. από τους χαμηλότερους συντελεστές σε ξενοδοχεία και φάρμακα) και 600 εκατ. ευρώ από το πετρέλαιο (ο νόμος θα ψηφιστεί τον προσεχή Σεπτέμβριο).
* 4 εισπρακτικά μέτρα θα επιβληθούν τον επόμενο χρόνο και δεν έχουν διευκρινιστεί. Πρόκειται για τους πράσινους φόρους στις επιχειρήσεις που ρυπαίνουν (150 εκατ. ευρώ έσοδα), την αύξηση των αντικειμενικών και την ένταξη περιοχών στο σύστημα (αξίας 270 εκατ. ευρώ που αναμένεται τον Ιανουάριο), τη φορολόγηση αυθαιρέτων (300 εκατ. ευρώ χωρίς άλλη διευκρίνιση) και την εισαγωγή κριτηρίων στα οικογενειακά επιδόματα (150 εκατ. ευρώ με νόμο του Ιανουαρίου 2011).
* Ιδιωτικοποιήσεις. Η κυβέρνηση έχει ήδη ενημερώσει για 14 εταιρείες που θα πωληθούν πλήρως ή μερικώς. Αποτελούν το 40% του σχεδιασμού στο πεδίο των ιδωτικοποιήσεων που θα επεκταθούν από το καλοκαίρι του 2011 στο πεδίο της ακίνητης περιουσίας.