Συμφωνία επανεισδοχής μεταξύ Τουρκίας - Ε.Ε.

Ρεπορτάζ : Κώστας Kαρκαγιάννης (Βρυξέλες)
Από : Καθημερινή

Την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για τη συμφωνία επανεισδοχής παράνομων μεταναστών μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας, ανακοίνωσε χθες η Κομισιόν. Το κείμενο της συμφωνίας είναι αποτέλεσμα συμβιβασμού μεταξύ των δύο πλευρών και δεν ικανοποιεί όλα τα αιτήματα της Αθήνας. Το κυριότερο πρόβλημα για την Αθήνα είναι ότι η συμφωνία επανεισδοχής θα αρχίσει να εφαρμόζεται σε περίπου τέσσερα χρόνια όσον αφορά τους υπηκόους τρίτων χωρών, ενώ για τους Tούρκους λαθρομετανάστες θα ισχύει σχεδόν αμέσως. Για τους υπηκόους τρίτων χωρών θα εξακολουθήσουν να ισχύουν οι διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής. Κατά πόσο η συμφωνία θα περιορίσει σημαντικά την παράνομη είσοδο μεταναστών στην Ελλάδα, θα φανεί στην πράξη.

Το προσχέδιο της συμφωνίας επανεισδοχής παρουσιάστηκε την Τετάρτη στα κράτη-μέλη, σε υπηρεσιακό επίπεδο, όπου και υπήρξε κατ' αρχήν συμφωνία. Από την πλευρά του Συμβουλίου αναμένεται να εγκριθεί στις 24/2 και στη συνέχεια θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιθανότατα μέχρι το τέλος του χρόνου. Υστερα από συμβιβασμό των δύο πλευρών, η συμφωνία θα εφαρμόζεται στις περιοχές όπου ισχύει η συνθήκη για την Ε.Ε. Η συμφωνία προβλέπει ότι η Τουρκία θα δέχεται, μετά διάστημα τριών ετών, την επανεισδοχή υπηκόων τρίτων χωρών (εκτός Ε.Ε.) που εισήλθαν παράνομα σε κράτος-μέλος της Ε.Ε. προερχόμενα από την Τουρκία. Μάλιστα προβλέπεται μια «γρήγορη διαδικασία» όταν ο μετανάστης που εισήλθε παράνομα σε ευρωπαϊκό έδαφος εντός ζώνης που εκτείνεται 20 χλμ. μέσα από τα σύνορα του ευρωπαϊκού κράτους-μέλους (περιλαμβάνονται αεροδρόμια και λιμάνια). Σε αυτή την περίπτωση το κράτος-μέλος μπορεί να υποβάλει αίτηση επανεισδοχής εντός τριών ημερών από τη σύλληψη του παράνομου μετανάστη και η Τουρκία θα πρέπει να απαντήσει εντός πέντε ημερών εάν αποδέχεται το αίτημα. Για όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις οι αρχές του ευρωπαϊκού κράτους θα πρέπει να αιτούνται επανεισδοχή προς την Τουρκία εντός έξι μηνών από την ημέρα που κρίθηκε παράνομη η παραμονή στο έδαφός τους ενός υπηκόου τρίτης χώρας. Η Τουρκία θα πρέπει να απαντήσει εντός 25 ημερών αν αποδέχεται το αίτημα. Μια παραχώρηση που έγινε προς την Τουρκία είναι ότι τα ευρωπαϊκά κράτη-μέλη προτού ζητήσουν από την Τουρκία να δεχθεί στο έδαφος της έναν παράνομο μετανάστη θα πρέπει να καταβάλουν «κάθε προσπάθεια» να επιτύχουν την απευθείας μεταφορά στη χώρα καταγωγής του. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου ο παράνομος μετανάστης έχει συλληφθεί στη συνοριακή ζώνη. Η διάταξη θα μπορούσε να καθυστερήσει σημαντικά τη διαδικασία επανεισδοχής στην περίπτωση που οι τουρκικές αρχές δεν δείξουν πνεύμα συνεργασίας.

Οταν αρχίσει να εφαρμόζεται η συμφωνία η Τουρκία θα αποτελεί πλέον τον πρώτο σταθμό ανάσχεσης των μεταναστών που κατευθύνονται προς την Ενωση. Κατά κάποιο τρόπο η Ενωση μεταθέτει στην Τουρκία τις υποχρεώσεις της έναντι των μεταναστών και αιτούντων ασύλου.

Την εκτίμηση ότι η κατασκευή του φράχτη στον Εβρο δεν θα λύσει το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης έκανε χθες ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Τουρκίας, Εγκεμέν Μπαγίς, μιλώντας σε ημερίδα για τις σχέσεις Ε.Ε. - Τουρκίας που διοργάνωσε η δεξαμενή σκέψης EuropeaPolicy Center (EPC). «Είναι προτιμότερο να προσπαθούμε με τους εταίρους μας να επιλύσουμε το πρόβλημα, παρά να κατασκευάζουμε μονομερώς φράχτες στα σύνορα. Καλύτερα να βοηθήσουμε τις χώρες προέλευσης των μεταναστών», τόνισε.