Σε μία οδυνηρή συμφωνία για τη διάσωση της χώρας από την άτακτη χρεοκοπία κατέληξε η κυπριακή κυβέρνηση με την τρόικα τα ξημερώματα της Δευτέρας, αν και ακόμα δεν έχουν προσδιοριστεί σημαντικές παράμετροι της συμφωνίας, όπως το ποσοστό του «κουρέματος» στις καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για τουλάχιστον 30% στην Τράπεζα Κύπρου.
Η διαδικασία της αποσαφήνισης και κυρίως της εφαρμογής των επώδυνων αποφάσεων, που επέβαλαν ΕΕ και ΔΝΤ στο πλαίσιο του πακέτου διάσωσης 10 δισ. ευρώ, θα είναι μακρά και αβέβαιη, ενώ η Κύπρος εισέρχεται σε μία αχαρτογράφητη περιοχή με άγνωστη κατάληξη.
Όπως επισημαίνει η Moody's, η Κύπρος θα παραμείνει σε κίνδυνο χρεοκοπίας και εξόδου από την Ευρωζώνη για μια παρατεταμένη περίοδο. «Το προφίλ του συστήματος ως ένα offshore χρηματοπιστωτικό κέντρο, είναι απίθανο να επιβιώσει της κρίσης. Η πιθανή ανεπανόρθωτη ζημιά στους τρέχοντες μοχλούς ανάπτυξης της οικονομίας, αμφισβητεί την ικανότητά της να συντηρήσει το τρέχον χρέος», δήλωσε η αναλύτρια του οίκου, Σάρα Κάρλσον.
Οι πιέσεις για διάσπαση και της Τράπεζας Κύπρου σε «καλή» και «κακή» τράπεζα μπορεί να υποχώρησαν (αν και ορισμένοι κάνουν λόγο για τακτική αναδίπλωση της τρόικας), ωστόσο η τράπεζα επιβαρύνεται με τα 9 δισ. ευρώ που έχει δανειστεί η Λαϊκή Τράπεζα από την ΕΚΤ μέσω του μηχανισμού έκτακτης παροχής ρευστότητας (ELA).
Όπως μάλιστα λένε στη Λευκωσία, ένα μεγάλο μέρος (ίσως και πάνω από το 50%) απ' αυτά τα 9 δισ. ευρώ αφορούσαν δραστηριότητες της τράπεζας στην Ελλάδα και τονίζουν δεν είναι λογικό να επιβαρυνθούν οι κυπριακές τράπεζες, από τη στιγμή μάλιστα που θα πωλήσουν και τα υποκαταστήματά τους στην Ελλάδα.
Πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες επιρρίπτουν ευθύνες στην ΕΚΤ και στην κεντρική τράπεζα της Κύπρου για το γεγονός ότι χρηματοδοτούσαν με τόσο μεγάλα ποσά (περίπου το 50% του ΑΕΠ της χώρας) μία de facto χρεοκοπημένη τράπεζα, που ήταν προφανές ότι δεν θα ήταν σε θέση να επιστρέψει αυτά τα κεφάλαια.
Η Λαϊκή διασπάται σε «καλή» και «κακή» τράπεζα και οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ μεταφέρονται στην Κύπρου. Πολύ υψηλό θα είναι το κούρεμα στις καταθέσεις άνω αυτού του ορίου, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για ποσοστά άνω του 50%.
Οι μέτοχοι, όσοι διακρατούν αξιόγραφα της τράπεζας και όσοι έχουν καταθέσεις πάνω από 100.000 ευρώ στην Λαϊκή Τράπεζα θα καλύψουν το κόστος της διαδικασίας εκκαθάρισης.
Από την επιβολή ζημιών στους ανασφάλιστους καταθέτες της Λαϊκής θα προκύψουν 4,2 δισ. ευρώ.
Το υπόλοιπο ποσό (μέχρι τα 5,8 ή τα 7 δισ. ευρώ που πρέπει να διασφαλίσει η χώρα στο πλαίσιο του πακέτου διάσωσης) θα εξασφαλιστούν με επιβολή ζημιών στους ανασφάλιστους καταθέτες της Τράπεζας Κύπρου (δηλαδή αυτούς με καταθέσεις πάνω από 100.000) μέχρι να φθάσει σε δείκτη ιδίων κεφαλαίων 9%.
Οι καταθέσεις στην Τρ. Κύπρου είναι 18,2 δισ. ευρώ (στοιχεία Ιανουαρίου). Περίπου οι μισές γλιτώνουν το κούρεμα, δηλαδή είναι κάτω από το όριο των 100.000 ευρώ.
Ο κύπριος υπουργός Οικονομικών Μ.Σαρρής ανέφερε οι καταθέσεις (άνω των 100.000 ευρώ) της Λαϊκής -ανεξάρτητα από πού προέρχονται- θα μετατραπούν σε μετοχές και οι νέοι ιδιοκτήτες της τράπεζας θα είναι κατά κύριο λόγο οι σημερινοί μεγαλοκατάθετες.
Αβεβαιότητα για το κούρεμα πάνω από τις 100.000 ευρώ
Όπως διευκρίνισε στη συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες, ο επικεφαλής του Eurogroup Γ. Ντάισελμπλουμ, η Λαϊκή Τράπεζα θα εκκαθαριστεί αμέσως και θα χωριστεί σε «καλή» και σε «κακή» τράπεζα, ενώ όλες οι ασφαλισμένες καταθέσεις (δηλαδή κάτω από 100.000 ευρώ) της Λαϊκής θα μεταφερθούν στην Τράπεζα Κύπρου.
Επιπλέον, ο Γ. Ντάισελμπλουμ τόνισε ότι με τη νέα συμφωνία διασφαλίζονται οι καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ, ενώ δεν επιβάλλεται εισφορά από μέρους των καταθετών στα υπόλοιπα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Κύπρου.
Το ποσοστό του κουρέματος στις τραπεζικές καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ δεν έχει καθοριστεί ακόμα και οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες.
Σε κάθε περίπτωση, στη Λαϊκή το «ψαλίδι» θα είναι μεγαλύτερο από την Κύπρου, ενώ σημειώνεται ότι λόγω των περιοριστικών μέτρων στην κίνηση των κεφαλαίων (δηλαδή και στις αναλήψεις) κανείς δεν θα μπορεί για ένα διάστημα να αποσύρει μεγάλα ποσά από τις καταθέσεις τους, ακόμα και αν είναι κάτω από τα 100.000 ευρώ.
Το επιτρεπόμενο ποσό αναλήψεων (και) από τα γκισέ των τραπεζών θα καθοριστεί από την κεντρική τράπεζα, με βάση τη διαθέσιμη ρευστότητα του συστήματος.
Ο ευρωπαίος επίτροπος Όλι Ρεν, είπε ότι το κυπριακό Μνημόνιο θα είναι έτοιμο περί τα μέσα Απριλίου και ο επικεφαλής του ESM Κλ. Ρέγκλινγκ, ανέφερε ότι η εκταμίευσης της πρώτης δόσης του δανείου θα γίνει στις αρχές Μαΐου.
Η ανακοίνωση του Eurogroup
«To Εurogroup ήλθε σε συμφωνία με τις κυπριακές αρχές σε βασικά στοιχεία απαραίτητα για ένα μελλοντικό μακροοικονομικό πρόγραμμα αναδιάρθρωσης. Το πρόγραμμα έχει τη στήριξη όλων των μελών της ευρωζώνης όπως επίσης των τριών οργάνων.
Το Eurogroup στηρίζει πλήρως τον κυπριακό λαό σε αυτές τις δύσκολες περιστάσεις.
Το πρόγραμμα θα αντιμετωπίσει τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετωπίζει η Κύπρος και θα αποκαταστήσει τη βιωσιμότητα του χρηματοοικονομικού τομέα μαζί με την αποκατάσταση της ανάπτυξης τα προσεχή έτη.
Το Eurogroup καλωσορίζει τα σχέδια για την αναδιάρθρωση του χρηματοοικονομικού τομέα όπως αναφέρεται στο συγκεκριμένο παράρτημα.
Αυτά τα μέτρα θα αποτελέσουν τη βάση για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρηματοοικονομικού τομέα. Συγκεκριμένα διαφυλάσσουν όλες τις καταθέσεις κάτω των 100.000 ευρώ σύμφωνα με τις αρχές τις ΕΕ.
Το πρόγραμμα θα περιέχει μια αποφασιστική προσέγγιση στην αντιμετώπιση ανισορροπιών στον χρηματοοικονομικό τομέα. Θα σημειωθεί συρρίκνωση του χρηματοοικονομικού τομέα με την μείωση του τοπικού τραπεζικού κλάδου στο μέσο όρο της ΕΕ έως το 2018.
Επιπροσθέτως οι κυπριακές αρχές επανεπιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να επιταχύνουν τις προσπάθειες σε πεδία όπως η δημοσιονομική συσσώρευση, οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι ιδιωτικοποιήσεις.
Το Eurogroup καλωσορίζει τους όρους αναφοράς για μια ανεξάρτητη εκτίμηση της εφαρμογής του πλαισίου κατά του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, το οποίο περιλαμβάνει τη Moneyval μαζί με διεθνή εταιρία και θεωρεί ότι ο έλεγχος θα είναι άμεσος.
Στην περίπτωση προβλημάτων στην εφαρμογή του πλαισίου, τα προβλήματα θα διορθώνονται αναλόγως.
Το Eurogroup καλωσορίζει επίσης την ετοιμότητα των κυπριακών αρχών να λάβουν περαιτέρω μέτρα. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν την αύξηση του φόρου για τα έσοδα κεφαλαίων και του φόρου εισοδήματος.
Το Eurogroup προβλέπει σε μια συμφωνία της Κύπρου με τη Ρωσία για χρηματοοικονομική συνεισφορά της τελευταίας.
Το Eurogroup προτρέπει για την άμεση εφαρμογή της συμφωνίας για τα υποκαταστήματα της Κύπρου στην Ελλάδα η οποία θα διασφαλίσει τη σταθερότητα τόσο του κυπριακού όσο και του ελληνικού τραπεζικού κλάδου.
Το Eurogroup ζητά οι κυπριακές αρχές μαζί με την Κομισιόν και σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ να οριστικοποιήσουν το Μνημόνιο (MoU) στις αρχές Απριλίου.
Το Eurogroup σημειώνει την πρόθεση των κυπριακών αρχών να αποζημιώσουν μεμονωμένους ιδιώτες, θύματα δόλιων πρακτικών, στη γραμμή νομικών και δικαστικών αρχών, εκτός προγράμματος.
Το Eurogroup λαμβάνει υπόψη την απόφαση των αρχών να αναλάβουν διοικητικά μέτρα ώστε να επιτρέψουν το γρήγορο άνοιγμα των τραπεζών. Το Eurogroup τονίζει ότι αυτά τα διοικητικά μέτρα θα είναι προσωρινά, ανάλογα και χωρίς διακρίσεις και θα υπόκεινται σε αυστηρή παρακολούθηση σε όρους και διάρκεια ανάλογη με τη συνθήκη.
Το Eurogroup επαναλαμβάνει όπως ανέφερε στις 16 Μαρτίου ότι επί της αρχής η χρηματοοικονομική βοήθεια στην Κύπρο παρέχεται για την διαφύλαξη της χρηματοοικονομικής σταθερότητας της Κύπρου και της ευρωζώνης συνολικά μέσω της παροχής βοήθειας ύψους 10 δισ. ευρώ.
Το Eurogroup θα καλωσόριζε τη συνεισφορά του ΔΝΤ στη χρηματοδότηση του προγράμματος.
Μαζί με τις αποφάσεις που έλαβε η Κύπρος θα έχει αποτέλεσμα σε ένα πλήρως χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα που θα επιτρέψει το χρέος της Κύπρου να διατηρηθεί σε βιώσιμα επίπεδα.
Το Eurogroup αναμένει ότι το ΔΣ του ESM θα είναι σε θέση να εγκρίνει την πρόταση για χρηματοδοτική βοήθεια έως την τρίτη εβδομάδα του Απριλίου υπό την αίρεση της ολοκλήρωσης των εθνικών διαδικασιών.
Παράρτημα
Ακολουθεί η παρουσίαση των κυπριακών αρχών για τις σχεδιαζόμενες πολιτικές που καλωσορίστηκαν και συμφωνήθηκαν από το Eurogroup.
1. H Λαϊκή θα τεθεί σε εκκαθάριση άμεσα με την πλήρη συνεισφορά των μετοχών, των κατόχων ομολόγων και των ανασφάλιστων καταθετών, σύμφωνα με τις αποφάσεις των κυπριακών αρχών που χρησιμοποίησαν το νέο θεσμικό πλαίσιο.
2. Η Λαϊκή θα χωριστεί σε καλή και κακή τράπεζα. Η κακή τράπεζα θα κλείσει με τον καιρό.
3. Η καλή τράπεζα θα ενσωματωθεί στην Τράπεζα Κύπρου με τη σύμφωνη γνώμη των δυο ΔΣ των τραπεζών. Θα επιβαρυνθεί με 9 δισ. ευρώ από τον ELA. Mόνο ανασφάλιστες καταθέσεις της Τράπεζας Κύπρου θα παραμείνουν παγωμένες μέχρι να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση και μπορεί ακολούθως να υπόκεινται σε κατάλληλες συνθήκες.
4. Η ΕΚΤ θα παρέχει ρευστότητα στην Τράπεζα Κύπρου ανάλογα με τις ρυθμίσεις που εφαρμόζονται.
5. Η Τράπεζα Κύπρου θα ανακεφαλαιοποιηθεί μέσω μετατροπής καταθέσεων/μετοχών με ανασφάλιστες καταθέσεις και πλήρη συνεισφορά μετόχων και ομολογιούχων.
6. Η μετατροπή θα είναι τέτοια ώστε ένας δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας 9% να έχει εξασφαλιστεί έως το τέλος του προγράμματος.
7. Όλοι οι ασφαλισμένοι καταθέτες σε όλες τις τράπεζες θα εξασφαλιστούν πλήρως ανάλογα με τη νομοθεσία της ΕΕ.
8. Το πρόγραμμα (έως 10 δισ. ευρώ) δεν θα χρησιμοποιηθεί για την ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Κύπρου ή της Λαϊκής.
Το Eurogroup είναι πεπεισμένο πως αυτή η λύση είναι η βέλτιστη για τη διασφάλιση της συνολικής βιωσιμότητας και σταθερότητας του κυπριακού χρηματοοικονομικού συστήματος και της ικανότητάς του να χρηματοδοτήσει την κυπριακή οικονομία»
Πηγή