Συναγερμός για ταμεία-εφάπαξ

Ρεπορτάζ : Λ. Γαλανός-Κ. Κοκκαλιάρη
Aπό : Έθνος

Βόμβα για το ασφαλιστικό σύστημα αποτελούν η αύξηση της ανεργίας, η μείωση των αποδοχών των εργαζομένων, η εισφοροδιαφυγή, αλλά και η μαζική έξοδος στη σύνταξη. Στο υπουργείο Εργασίας έχει σημάνει συναγερμός και ήδη είναι σε εξέλιξη πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης και τον περιορισμό της σπατάλης.

Το μεγαλύτερο τίμημα καλείται να σηκώσει το ΙΚΑ, που βλέπει τα έσοδα από τις εισφορές να περιορίζονται λόγω της μείωσης των μισθών και της αύξησης της ανεργίας. Ωστόσο, στο «κόκκινο» βρίσκονται και άλλοι ασφαλιστικοί φορείς, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, που αναζητά επειγόντως ρευστό για το εφάπαξ βοήθημα.

Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που έδωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας Γιώργος Κουτρουμάνης, ενημερώνοντας την ειδική επιτροπή της Βουλής για τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας και τις επιπτώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα. Συγκεκριμένα, από τα στοιχεία του Γ. Κουτρουμάνη προκύπτει πως οι κυριότερες πληγές των ασφαλιστικών ταμείων είναι τέσσερις:

1. Η αύξηση της ανεργίας λόγω της οικονομικής κρίσης. Κάθε ποσοστιαία μονάδα αύξησης της ανεργίας κοστίζει 300 εκατομμύρια ευρώ στο ΙΚΑ και μαζί με τα επιδόματα το τίμημα φτάνει τα 450 εκατομμύρια ευρώ.

2. Η μείωση των αποδοχών των εργαζομένων, που κατ' επέκταση περιορίζει και τα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων. Είναι χαρακτηριστικό πως η μείωση των αποδοχών των εργαζομένων κατά 6% φέτος οδηγεί σε απώλειες 700 εκατομμυρίων ευρώ για το ΙΚΑ. Κάθε μία μονάδα μείωσης των αποδοχών σημαίνει 115 εκατομμύρια λιγότερες εισφορές ετησίως.

3. Η αύξηση του αριθμού των συνταξιοδοτήσεων, που θα έχει ως αποτέλεσμα τα ταμεία να χρειαστούν επιπλέον 1,2 δισεκατομμύρια τα επόμενα πέντε χρόνια.

4. Η ανασφάλιστη εργασία, αλλά και η άρνηση μερίδας εργοδοτών να πληρώσει τις τρέχουσες εισφορές. Η «μαύρη εργασία» φτάνει σήμερα το 25% και στόχος του υπουργείου είναι να μειωθεί στο 12% την επόμενη τριετία.

Σημειώνεται πως ένας μεγάλος αριθμός ασφαλισμένων δεν πληρώνει τις τρέχουσες εισφορές. Με βάση τα στοιχεία, το ποσοστό αυτό είναι 36% στον ΟΑΕΕ, 33% στον ΟΓΑ και 26% με 27% στο ΙΚΑ. Τα οφειλόμενα στο ΙΚΑ έχουν φτάσει τα 5,9 δισεκατομμύρια, στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών τα 3,9 δισεκατομμύρια και στα υπόλοιπα ταμεία φτάνουν το ένα δισεκατομμύριο. Δηλαδή συνολικά ξεπερνούν τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ.

* Δεν τίθεται θέμα περικοπής δεύτερων ή τρίτων παράλληλων συντάξεων, εφόσον ο δικαιούχος έχει καταβάλει εισφορές και τις δηλώνει στην εφορία, διαβεβαίωσε χθες ο αναπληρωτής υπουργός Εργασίας.

38.000 δημόσιοι υπάλληλοι περιμένουν στην ουρά για να πάρουν το εφάπαξ

Σε οικονομικό «αδιέξοδο» βρίσκεται το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, όπου έφτασαν τις 38.000 οι αιτήσεις για το εφάπαξ. Αυτήν τη στιγμή ο χρόνος αναμονής προσεγγίζει τα δύο χρόνια, ενώ η «μαύρη τρύπα» του ασφαλιστικού φορέα έχει φτάσει τα 1,7 δισ. ευρώ.

Μάλιστα η κατάσταση επιδεινώνεται διαρκώς, λόγω της μαζικής φυγής των δημοσίων υπαλλήλων. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, τον Μάρτιο καταγράφεται μία αύξηση της τάξης του 25% των αιτήσεων για εφάπαξ (έφτασαν τις 1.300) σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι.

Σε περίπτωση που δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, όσοι υποβάλουν τώρα αίτηση, θα πάρουν το εφάπαξ έπειτα από τρία ή ακόμα και τέσσερα χρόνια. Αρκεί να αναφερθεί πως κάθε μήνα τα έσοδα από τις εισφορές αρκούν για την έκδοση μόνο 600 με 650 βοηθημάτων.

Για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, η κυβέρνηση έχει έτοιμο σχέδιο τριών σημείων για το Ταμείο Πρόνοιας, με στόχο να ξεμπλοκάρει η καταβολή του εφάπαξ σε όσους υπέβαλαν αίτηση το 2009. Συγκεκριμένα προβλέπεται:

* Η ασφάλιση στο Ταμείο Πρόνοιας των 60.000 εργαζομένων με συμβάσεις στο Δημόσιο. Οι συγκεκριμένοι εργαζόμενοι ασφαλίζονται στο ΙΚΑ και μέχρι τώρα δεν έπαιρναν το εφάπαξ που χορηγεί το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.

Τώρα θα μπορούν να καταβάλλουν τις απαιτούμενες εισφορές στο Ταμείο Πρόνοιας και όταν έρθει η ώρα της συνταξιοδότησης θα πάρουν και το εφάπαξ που τους αναλογεί.

* Ο εσωτερικός δανεισμός του Ταμείου Πρόνοιας από το επικουρικό του Δημοσίου (δηλαδή το ΤΕΑΔΥ). Το δάνειο αυτό θα είναι περίπου 350 με 400 εκατ. ευρώ, ποσό που αρκεί για να καταβληθούν περίπου 8.000 εφάπαξ στους δικαιούχους.

* Η έκδοση ομολόγου ύψους 250 εκατ. ευρώ.

Σε περίπτωση που τα προβλήματα του Ταμείου δεν αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, θα εξεταστεί σε επόμενη φάση το ενδεχόμενο επιβολής ειδικής εισφοράς από 2% έως 3% σε όλα τα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων. Αυτά τα χρήματα θα πηγαίνουν για τη στήριξη του Ταμείου Πρόνοιας και οι όποιες αποφάσεις θα συνδεθούν με την εφαρμογή του νέου μισθολογίου στον δημόσιο τομέα.

ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ «ΑΔΙΕΞΟΔΟ»

* Τις 38.000 έφτασαν οι αιτήσεις για εφάπαξ, που στοιβάζονται στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων.
* Ο χρόνος αναμονής προσεγγίζει τα δύο χρόνια.
* Τον Μάρτιο καταγράφεται αύξηση των αιτήσεων κατά 25% σε σχέση με πέρυσι.
* Κάθε μήνα τα έσοδα από εισφορές αρκούν για την έκδοση μόνο 600 με 650 βοηθημάτων.