Προτού καν εμφανισθεί η απειλή της οικονομικής χρεοκοπίας, το μεταπολιτευτικό μοντέλο είχε ήδη χρεοκοπήσει συστημικά.
Το μοντέλο δομής, οργάνωσης και λειτουργίας της Πολιτείας που υιοθετήθηκε μετά την
Μεταπολίτευση, αφού εκπλήρωσε τους στόχους εκείνους της περιόδου, στη συνέχεια αποδείχθηκε απρόθυμο ή και ανίκανο να προσαρμοστεί έγκαιρα και ουσιαστικά στις νέες συνθήκες, στις νέες προκλήσεις και στις νέες επιταγές που διαμορφώνονταν δυναμικά μπροστά στα μάτια μας.
Η χώρα προσαρμόσθηκε στο νέο ευρωπαϊκό περιβάλλον μόνον φαινομενικά. Χωρίς να τολμήσει όλες εκείνες τις τομές και τις αλλαγές που θα δημιουργούσαν μια στέρεη βάση σοβαρής λειτουργίας και συμπεριφοράς.
Η διεύρυνση των στόχων και των επιλογών κινήθηκε οριζόντια και επιφανειακά. Χωρίς φιλοσοφία, βάθος και κατεύθυνση.
Έτσι, μοιραία η κρίση ήρθε. Σύνθετη, πολύπλευρη και δυναμικά επικίνδυνη.
Τέτοιου είδους κρίσεις δεν τις αντιμετωπίζεις ευκαιριακά, επιφανειακά και μονοδιάστατα.
Δεν μπορείς να κρύψεις και πάλι τα σκουπίδια κάτω από το χαλί.
Γι’ αυτό και ο πυρήνας της δικής μας στρατηγικής εξόδου από την κρίση, δεν εξαντλείται μόνο στον τομέα της αντιμετώπισης της οικονομικής αρρυθμίας. Αλλά περιλαμβάνει και εκείνες τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για την έξοδο από την ίδια την πολιτική κρίση.
Πρώτιστη μέριμνά μας στην κατεύθυνση αυτή είναι, αφενός μεν να ανταποκριθούμε στις ανησυχίες και τον προβληματισμό της κοινωνίας γύρω από τη διαφάνεια και τη λογοδοσία των πολιτικών και των κομμάτων, αφετέρου δε, να εμπεδώσουμε τη σταθερότητα στους όρους λειτουργίας του πολιτεύματος, να θωρακίσουμε την ασφάλεια δικαίου και να δώσουμε ώθηση στην ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη, μέσα σε μια κοινωνία αλληλεγγύης και ένα κράτος δικαίου.
Η διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος, που έχει ήδη ουσιαστικά ξεκινήσει με την πρωτοβουλία της Νέας Δημοκρατίας, αυτό το σκοπό υπηρετεί. Θέλουμε να μετατρέψουμε την κρίση του πολιτικού συστήματος σε ευκαιρία να ξεπηδήσει μέσα από αυτήν μια θαρραλέα και ρηξικέλευθη πρόταση για την αυριανή Ελλάδα.
Μια πρόταση που θα εμπνεύσει στον ελληνικό λαό αίσθημα ελπίδας, αισιοδοξίας, προοπτικής και ασφάλειας.
Ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα δημιουργεί προοπτικές επανεκκίνησης μιας υγιούς οικονομικής ανάπτυξης, σε συνθήκες κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής.
Σας ζητώ, λοιπόν, ως μέλη αυτής της επιτροπής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος, να συνεχίσετε τη δουλειά σας με τόλμη, φαντασία και αποφασιστικότητα.
Προχωρήστε σε ρήξεις με τις κατεστημένες νοοτροπίες, συμπεριφορές και τα προσωπικά συμφέροντα που θέλουν να γίνουν μόνον τόσες αλλαγές, ώστε, ουσιαστικά, τίποτα να μην αλλάξει.
Δεν θέλω αυτή η αναθεώρηση να είναι όπως οι προηγούμενες. Θέλω αυτή η αναθεώρηση να στοχεύσει στην καρδιά της παθογένειας του συστήματος και να δημιουργήσει συνθήκες δημιουργικών ανατροπών στο κράτος, στην κοινωνία, στην οικονομία, στην Παιδεία, στην Υγεία, στον Πολιτισμό, στην Προστασία του Περιβάλλοντος, δηλαδή στο σύνολο της πολιτικής μας ζωής.
Σε μια διαρκώς μεταβαλλόμενη παγκόσμια πραγματικότητα, η απαιτούμενη προσαρμογή της Πατρίδας μας πρέπει, ταυτόχρονα, να κατοχυρώνει και να αναβαθμίζει τη διεθνή της θέση και να προστατεύει τα εθνικά δίκαια και την εθνική μας υπερηφάνεια.
Και το σπουδαιότερο.
Αυτή η αναθεώρηση δεν πρέπει να γίνει ερήμην της Ελληνικής κοινωνίας.
Ο αναθεωρημένος Καταστατικός Χάρτης της Χώρας πρέπει να είναι απόρροια της λαϊκής σύμπραξης και να αντανακλά τη βούληση της κοινωνικής πλειονότητας.
Όχι μόνο επειδή αυτό επιτάσσουν οι κανόνες του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Πολιτεύματος που υπηρετούμε, αλλά και γιατί αυτή η συμμετοχική διαδικασία πρέπει να αποτελέσει και το εφαλτήριο για την αποκατάσταση της βαριά τραυματισμένης σχέσης των πολιτών με το πολιτικό σύστημα και τους λειτουργούς του.
Η μέχρι σήμερα κυρίαρχη «αυθεντία» του πολιτικού κόσμου πρέπει να υποχωρήσει έναντι του κοινωνικού συνόλου, ανατρέποντας υπέρ των Ελλήνων πολιτών τις κατεστημένες σχέσεις εξουσίας.
Η επαναπροσέγγιση των πολιτών στη πολιτική ζωή, περνά υποχρεωτικά από την ουσιαστική και όχι την τυπική συμμετοχή τους στο πολιτικό γίγνεσθαι.
Και, βέβαια, περνά κυρίως μέσα από την αποκατάσταση της αξιοπιστίας του πολιτικού κόσμου.
Γι’ αυτό, ενδεικτικά, θέματα όπως:
• Ο ρόλος και οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας
• Ο ουσιαστικός διαχωρισμός της εκτελεστικής από τη νομοθετική εξουσία
• Ο εκλογικός νόμος
• Τα οικονομικά των κομμάτων και του πολιτικού προσωπικού («πόθεν έσχες»)
• Η ποινική ευθύνη των υπουργών και των βουλευτών
• Η αποκομματικοποίηση της Δημόσιας Διοίκησης και
• Η συμβολή και όχι η αντιπαλότητα του κράτους στην ανάπτυξη της υγιούς ιδιωτικής πρωτοβουλίας και επιχειρηματικότητας,
πρέπει να αποτελέσουν θέματα πρώτης προτεραιότητας για την επιτροπή σας.
Ο χρόνος που έχουμε στη διάθεσή μας, είναι εξαιρετικά σύντομος. Αλλά είναι αρκετός για να ολοκληρώσουμε το δημιουργικό διάλογο με τους πολίτες και τους κοινωνικούς φορείς και για να διατυπώσουμε την τελική πρότασή μας.
Προχωράμε με τόλμη και αποφασιστικότητα.
Η κοινωνία μας περιμένει.