Στα μαχαίρια για τις επενδύσεις
Ρεπορτάζ: Παύλος Παπαδόπουλος
Από : Το Βήμα της Κυριακής
ΜΙΑ αντιπαράθεση απόψεων, θέσεων και φιλοσοφίας ανάμεσα στον υπουργό Επικρατείας αρμόδιο για τις επενδύσεις κ. Χ. Παμπούκη και στην υπουργό Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη βρίσκεται σε εξέλιξη και εν πολλοί επηρεάζει την πορεία και την έκβαση των μεγάλων επενδυτικών σχεδίων.
Οι δύο υπουργοί, που απολαμβάνουν εξίσου την εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού, καθώς έχουν θητεύσει δίπλα του στο υπουργείο Εξωτερικών από τη δεκαετία του ΄90, εκφράζουν και υπηρετούν δύο διαφορετικές αντιλήψεις για τις επενδύσεις και γενικότερα για το μοντέλο ανάπτυξης που καλείται να προκρίνει η κυβέρνηση, και αυτό έχει γίνει ήδη αισθητό, τόσο στην περίπτωση της επένδυσης στον Αστακό όσο και στις ανεπίσημες διαβουλεύσεις για την αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού.
Oταν ο κ. Χάρης Παμπούκης παρουσίασε στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο προώθησης επενδύσεων «fast track», μία από τις επιθέσεις που δέχθηκε ήταν από την κυρία Τίνα Μπιρμπίλη. Η υπουργός Περιβάλλοντος επεσήμανε ότι οποιαδήποτε διαδικασία ταχείας προώθησης επενδύσεων δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή αν στηρίζεται στην παράβαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που οι σχέσεις των δύο υπουργών και πρώην συνεργατών στο ΥΠΕΞ έφθασαν σε προβληματικό σημείο, αφού στην κυρία Μπιρμπίλη αποδίδονται σοβαρές επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα της αραβικής ενεργειακής επένδυσης στον Αστακό, οι οποίες έχουν εκφραστεί σε πολλές κλειστές υπουργικές συσκέψεις.
«Fast track διαφωνίες»
Κι ενώ όλα αυτά εκτυλίσσσονται στην Αθήνα την Πέμπτη υπεγράφη στη Νέα Υόρκη μνημόνιο συνεργασίας ύψους 5 δισ. δολαρίων στους τομείς του τουρισμού, του real estate και της ενέργειας ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και στην κυβέρνηση του Κατάρ. Η κρίσιμη λεπτομέρεια είναι όμως ότι παρά τις υπογραφές όλες οι αραβικές «στρατηγικές επενδύσεις» βρίσκονται στον «αέρα».
Το μέλλον τους δεν μπορεί να θεωρείται βέβαιο εξαιτίας των εμποδίων που εξακολουθούν να υπάρχουν στην Ελλάδα. Ακριβώς για να παρακάμψει τα εμπόδια, ο κ. Παμπούκης συνέταξε νομοσχέδιο ταχείας διεκπεραίωσης επενδύσεων στρατηγικού ενδιαφέροντος (fast track). Κύριος στόχος να εξασφαλίσει αρχικώς τη «fast track» υλοποίηση της επένδυσης στον Αστακό καθώς και μια αντίστοιχη «fast track» προώθηση αραβικών σχεδίων μετατροπής του παλαιού αεροδρομίου του Ελληνικού σε μεσογειακό κέντρο ψυχαγωγίας.
Πολλοί υπουργοί- ανάμεσα στους οποίους ο κ. Μιχ. Χρυσοχοΐδης και οι κυρίες Λούκα Κατσέλη και Τίνα Μπιρμπίλη- εκφράζουν στις ιδιωτικές συζητήσεις τους ότι το fast track θα «μπλοκάρει» στο ελληνικό και στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Συνεργάτες του κ. Παμπούκη πάντως υποστηρίζουν ότι υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας σύμφωνα με την οποία επιτρέπονται για εξαιρετικές περιπτώσεις να καθορίζονται θέματα περιβαλλοντικής αδειοδότησης και αιγιαλού με υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα, ακριβώς δηλαδή όπως προβλέπει το «fast track».
Οι υπόλοιποι υπουργοί πάντως υποστηρίζουν στις ιδιωτικές συζητήσεις τους ότι το «fast track» δεν μπορεί να σημαίνει πως θα κάνει ένας υπουργός ό,τι θέλει: Ακόμη και υπό καθεστώς fast track, λέγεται με νόημα, απαιτούνται υπουργικές αποφάσεις και προεδρικά διατάγματα για την προώθηση επενδύσεων, τα οποία δεν υπογράφονται χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των συναρμόδιων υπουργών.
Η κυρία Τίνα Μπιρμπίλη υποστηρίζει στις ιδιωτικές συζητήσεις της ότι δεν τοποθετήθηκε από τον Πρωθυπουργό στη θέση της υπουργού Περιβάλλοντος για να «υπογράφει εκπτώσεις» στις αξίες για την «πράσινη ανάπτυξη» που ο ίδιος συμμερίζεται πρώτος απ΄ όλους. Οι φίλοι της λένε ότι σημείωσε «νίκη» απέναντι σε όσους την αμφισβητούνανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγουν και τον υπουργό Επικρατείας-, αφού ο ανασχηματισμός δεν επιβεβαίωσε τα δημοσιεύματα και τις πληροφορίες που προεξοφλούσαν τη μετακίνησή της από το υπουργείο Περιβάλλοντος.
Η «πράσινη Τίνα» ουσιαστικά διατηρεί υπό τον έλεγχό της επενδύσεις, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβάνονται ο Αστακός και το Ελληνικό- δηλαδή ακριβώς τα δύο μεγάλα σχέδια που ενδιαφέρουν τον υπουργό Επικρατείας. Στο υπουργείο Περιβάλλοντος είναι γνωστό ότι ο Αστακός δεν συγκαταλέγεται στις επενδύσεις που βρίσκονται ψηλά στη λίστα της κυρίας Μπιρμπίλη, τουλάχιστον για δύο λόγους: Πρώτον, το είδος υγροποιημένου αερίου (LΡG) που θα αξιοποιηθεί στην υπό σχεδιασμό μονάδα ηλεκτροπαραγωγής δεν χρησιμοποιείται πουθενά στην Ευρώπη πλην της Μάλτας, και μάλιστα και εκεί χρησιμοποιείται σε μικρές ποσότητες. Δεύτερον, δεν έχει γίνει οποιαδήποτε συμφωνία για μεταφορά ενέργειας σε άλλες χώρες, άρα μπορεί να δημιουργηθεί ένα εργοστάσιο χωρίς να υπάρχει αγορά για να απορροφήσει την παραγόμενη ενέργεια.
Το οικολογικό μοντέλο
Ολα αυτά έχουν γίνει γνωστά στο περιβάλλον του υπουργού Επικρατείας, ο οποίος πιστεύει αντιθέτως ότι η νοοτροπία «ένα πρόβλημα για κάθε λύση» είναι αδιέξοδη για την Ελλάδα. Οι συνεργάτες της κυρίας Μπιρμπίλη «απαντούν» ότι η οικονομική κρίση δεν μπορεί να γίνει πρόσχημα για τη διαιώνιση του αδιέξοδου αναπτυξιακού μοντέλου του παρελθόντος, δηλαδή το χτίσιμο των πάντων και την υπονόμευση του μοναδικού συγκριτικού πλεονεκτήματος της χώρας, του φυσικού πλούτου.
Στο υπουργείο Περιβάλλοντος πιστεύουν ότι η μοναδική διέξοδος από την κρίση είναι η προώθηση επενδύσεων που προσφέρουν υπεραξία στη χώρα, όπως π.χ. οι επενδύσεις για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), οι οποίες προχωρούν ταχύτερα. Οσο για το Ελληνικό, για το οποίο διακινούνται εσχάτως φήμες ακόμη και για μετατροπή του σε Λας Βέγκας της Μεσογείου ή Μονακό του Αιγαίου, διαψεύδεται κατηγορηματικά ότι υπάρχει οποιαδήποτε πρόταση από πλευράς των Αράβων ή άλλων επίδοξων επενδυτών ότι η κυβέρνηση θα οριστικοποιήσει το πλαίσιο και τις προδιαγραφές για το πρώην αεροδρόμιο ως το τέλος του χρόνου και οι όποιες σοβαρές προτάσεις θα πρέπει να αναμένονται μετά την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας.
Η καχυποψία και τα e-mail στο Μαξίμου
Παρά το γεγονός ότι ο κ. Παμπούκης και η κυρία Μπιρμπίλη δεν έχουν συγκρουστεί ανοιχτά,το κλίμα καχυποψίας εντείνεται,καθώς φίλοι της υπουργού Περιβάλλοντος αποδίδουν και στον υπουργό Επικρατείας τις επίμονες φήμες που διακινούνταν πριν από τον ανασχηματισμό περί μετακίνησής της από το υπουργείο Περιβάλλοντος, και οι οποίες δεν επιβεβαιώθηκαν.
Από την άλλη πλευρά,στο περιβάλλον του υπουργού Επικρατείας επικρατεί η άποψη ότι ο«περιβαλλοντικός δογματισμός», τον οποίο κατά την άποψη αρκετών στην κυβέρνηση εκφράζει η κυρία Μπιρμπίλη,δεν βοηθάει τη διαμόρφωση συνθηκών για την προσέλκυση επενδύσεων, ιδίως στον τουρισμό και στο real estate,αλλά και στην ενέργεια. Προς το παρόν οι δύο υπουργοί αποφεύγουν την ανοιχτή ρήξη,τηρούν τα προσχήματα και προωθεί ο καθένας τη δική του ατζέντα και τη δική του φιλοσοφία για τις επενδύσεις. Οι γνωρίζοντες ωστόσο λένε ότι τα εμπιστευτικά email προς τον Πρωθυπουργό με «μομφές» εκατέρωθεν δεν είναι λίγα τους τελευταίους μήνες.