Από : Καθημερινή
Σε δεινή θέση έχει περιέλθει ο κατασκευαστικός κλάδος από την οικονομική κρίση και τη συνεχή συρρίκνωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Όπως αναφέρει στην εξαμηνιαία έκθεσή του ο Σύνδεσμος Ανώνυμων Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ), από το τρίτο τρίμηνο του 2008, δηλαδή λίγο πριν ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση, και μέχρι το τρίτο τρίμηνο του 2011, χάθηκαν 157.000 θέσεις εργασίας στον κλάδο των κατασκευών, περισσότερες από κάθε άλλον τομέα στην Ελλάδα. Ειδικότερα, από τους 295.000 απασχολουμένους του 1998 και τους 400.000 του 2008, σήμερα ο κλάδος έχει φτάσει να απασχολεί μόλις 242.000 ανθρώπους.
Σύμφωνα με τον ΣΑΤΕ, σε μηνιαία βάση χάνονται πλέον σχεδόν 6.500 θέσεις εργασίας, ως αποτέλεσμα της συνεχούς μείωσης του ΠΔΕ, το οποίο μάλιστα περικόπηκε περαιτέρω προ ολίγων ημερών, καθώς στο πλαίσιο του νέου Μνημονίου εγκρίθηκε η νέα μείωσή του κατά 400 εκατ. ευρώ φέτος, από 7,55 δισ. ευρώ σε 7,15 δισ. ευρώ. Ανάλογες περικοπές είχαν προκύψει και κατά το 2011, καθώς από τα 8,5 δισ. ευρώ του αρχικού προϋπολογισμού, στην πορεία της χρονιάς περικόπηκε σημαντικά, για να ολοκληρωθεί με εκταμιεύσεις 6,6 δισ. ευρώ.
Οπως τονίζεται στην έρευνα, η μείωση αυτή του ΠΔΕ, μαζί με την οικονομική κρίση και τις σοβαρές καθυστερήσεις στην εξόφληση των οφειλών του Δημοσίου προς τις εταιρείες, είχε ως αποτέλεσμα την έξοδο από τον κλάδο του 25% των εταιρειών που λειτουργούσαν το 2004. Ειδικότερα, κατά την περίοδο 2004-2011 διαγράφηκαν από τα μητρώα 176 εταιρείες (από την 3η έως και την 7η εργοληπτική τάξη), επί συνόλου 712 εταιρειών. Εξ αυτών, οι 37 έκλεισαν κατά τη διάρκεια του 2011.
Οσο για τις υπόλοιπες που παραμένουν ενεργές, ο αριθμός των ζημιογόνων αυξάνεται σταθερά. Ετσι, το 2010 το 29,3% του συνόλου των εταιρειών εμφάνισε ζημίες, έναντι του 17,2% των εταιρειών το 2009. Επιπλέον, ο μέσος όρος των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεών τους αυξήθηκε κατά 6,2% το 2010, έναντι του προηγούμενου έτους, και ανήλθαν σε 9 εκατ. ευρώ, από 8,4 εκατ. ευρώ. Συνολικά, κάθε επιχείρηση μεταξύ της 3ης και της 7ης τάξης εμφανίζεται να οφείλει σχεδόν 12 εκατ. ευρώ στα τέλη του 2010, έναντι 10,8 εκατ. ευρώ το 2009. Αντίστοιχα μειωμένος κατά 16,4% είναι και ο κύκλος εργασιών, ο οποίος κατά μέσο όρο διαμορφώθηκε σε 10,1 εκατ. ευρώ το 2010, από 12,1 εκατ. εκατ. ευρώ το 2009.
Ο ΣΑΤΕ αποδίδει την αρνητική αυτή πορεία των οικονομικών μεγεθών των εταιρειών του κλάδου, η οποία μάλιστα αναμένεται να καταγράψει νέα επιδείνωση όταν δημοσιευθούν τα στοιχεία του 2011, στην κατά 28,2% μείωση του αριθμού των νέων δημοπρασιών, προϋπολογισμού άνω των 2 εκατ. ευρώ κατά το 2011. Συνολικά δημοπρατήθηκαν 370 έργα προϋπολογισμού 3,5 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος, έναντι 516 έργων επίσης 3,5 δισ. ευρώ το 2010. Ταυτόχρονα, ο δείκτης παραγωγής στις κατασκευές συνεχίζει να συρρικνώνεται επί 12 συνεχόμενα τρίμηνα, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μειωμένος κατά 9,4% το τρίτο τρίμηνο του 2011, έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2010. Ετσι, η συμμετοχή του κλάδου στη δημιουργία του ΑΕΠ συρρικνώνεται επί εννέα συνεχόμενα τρίμηνα, με αποτέλεσμα να καταγράφεται η χαμηλότερη τιμή τα τελευταία 12 χρόνια, μόλις 3,9% το τρίτο τρίμηνο του 2011, έναντι 4,8% το αντίστοιχο διάστημα του 2010 και 8,8% κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2006. Μοναδική θετική εξέλιξη είναι η άνοδος του δείκτη παραγωγής έργων πολιτικού μηχανικού (δημόσια έργα) το τρίτο τρίμηνο του 2011 σε ετήσια βάση, έπειτα από 11 διαδοχικά τρίμηνα μειώσεων.
Αιχμές για το ΠΔΕ
Στην έκθεσή του, ο σύνδεσμος αφήνει ξεκάθαρες αιχμές για την πολιτική μείωσης του ΠΔΕ, ως μέθοδο για τη μείωση του ελλείμματος, κάνοντας λόγο για «επαχθή πρακτική», αφού, όπως τονίζει, «η επίπτωση στη μείωση του ΑΕΠ είναι και μεγάλη και μόνιμη και μάλιστα για μακρά περίοδο, με τελικό αποτέλεσμα αντίθετο από τον στόχο. Αδιαμφισβήτητη απόδειξη αποτελεί η συνεχιζόμενη επί πέντε συναπτά έτη ύφεση που καταγράφεται στη χώρα». Συνεχίζει επισημαίνοντας πως είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα όλοι πλέον αποδέχονται πως για να πετύχει η προσπάθεια της ελληνικής δημοσιονομικής προσαρμογής, απαιτείται να υπάρξει αναπτυξιακή προοπτική στην οικονομία, βασική προϋπόθεση για τη μακροπρόθεσμη μείωση του χρέους. Κεντρικό ρόλο σε αυτήν την προοπτική καλούνται να διαδραματίσουν οι δημόσιες επενδύσεις υποδομής, είτε από εθνικούς πόρους είτε μέσω του ΕΣΠΑ και άλλων διαρθρωτικών ταμείων, που θα πρέπει να διοχετευθούν και σε μεσαία και μικρά έργα υποδομής, με άμεση απορρόφηση και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.