Οι επιθεωρητές του ΔΝΤ, αν τονίζουν ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναζητούν τρόπους επίλυσης του προβλήματος του ελληνικού χρέους και ταυτόχρονα επιδιώκουν να αποφύγουν την υποχώρηση της αξιολόγησης της Ελλάδος στο επίπεδο της «επιλεκτικής χρεοκοπίας», θεωρούν ωστόσο πως μια τέτοια αρνητική εξέλιξη είναι πολύ πιθανό να συμβεί έστω και προσωρινά.
Εκτιμήσεις
Επιπλέον, αποκαλύπτουν τις εκτιμήσεις τους για το πώς είναι πιο πιθανό, ή πιο σωστό κατά τη γνώμη τους, να εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις των χωρών-μελών της «ευρωζώνης» για την επίτευξη συμφωνίας ομαλής αναχρηματοδότησης του ελληνικού χρέους.
Επισημαίνουν, συγκεκριμένα, ότι οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδος, που είναι αναγκαίο να καλυφθούν με τη νέα συμφωνία, φθάνουν τα 104 δισ. ευρώ μέχρι το 2014 κι ότι απ’ αυτά τα 33 δισ. ευρώ πρέπει να χρηματοδοτηθούν με διαδικασίες συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών και τα υπόλοιπα 71 δισ. ευρώ με νέο δάνειο από την ευρωζώνη.
Προβλέπουν πάντως ότι τα spreads θα βρίσκονται στο επίπεδο των 675 μονάδων βάσης το 2014, αφήνοντας να εννοηθεί ότι και τότε θα είναι αδύνατο η Ελλάδα να βγει στις αγορές, αν και οι ίδιοι διατυπώνουν την πρόβλεψη ότι αυτό μπορεί είναι δυνατό το β’ εξάμηνο του 2014!
Αναλυτικά οι προβλέψεις
Οι ελεγκτές του ΔΝΤ αναθεώρησαν επί το δυσμενέστερον τις προβλέψεις τους για την πορεία του ελληνικού χρέους.
Αναλυτικά, οι βασικότερες επισημάνσεις των εμπειρογνωμόνων του ΔΝΤ έχουν ως εξής:
1. Η αβεβαιότητα γύρω από τη βασική πρόβλεψη για το χρέος και οι καθυστερήσεις στις μεταρρυθμίσεις δεν επιτρέπουν να θεωρηθεί ότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδος είναι βιώσιμο!
2. Προς το παρόν οι αγορές προεξοφλούν μια μεγάλη πιθανότητα το ελληνικό χρέος να υποστεί αναδιάρθρωση και μέχρι ο κίνδυνος αυτός να υποχωρήσει η πρόσβαση στις αγορές δεν θα είναι δυνατή. Ωστόσο, το συμφωνηθέν πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής δίνει στην Ελλάδα χρόνο να αλλάξει τις πεποιθήσεις των αγορών και ιδίως να αποδείξει ότι η χώρα μπορεί να υλοποιήσει τη δημοσιονομική προσαρμογή και τα σχέδια ιδιωτικοποίησης (στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής για να θέσει το χρέος σε μια πιο βιώσιμη πορεία).
3. H Ελλάδα είναι απίθανο να επανακτήσει την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές από τις αρχές του 2012. Αν και η πολύ σημαντική προσπάθεια της κυβέρνησης για ιδιωτικοποιήσεις θα μπορούσε να βοηθήσει στο να μειωθούν οι δανειακές ανάγκες, ένα υπολειπόμενο κενό χρηματοδότησης περίπου 70 δισ. ευρώ μπορεί να παραμείνει μέχρι το τέλος της περιόδου του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής, δηλαδή μέχρι τα μέσα του 2013. Το ποσό αυτό μπορεί να φθάσει τα 104 δισ. ευρώ έως τα μέσα του 2014, αν η πρόσβαση στις αγορές καθυστερήσει από την ανάγκη να εφαρμοστεί ένα πιο προχωρημένο στάδιο δημοσιονομικής προσαρμογής.
Το χρηματοδοτικό «κενό» των 104 δισ. ευρώ θα πρέπει να καλυφθεί:
- με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (των τραπεζικών, επενδυτικών και ασφαλιστικών εταιριών, καθώς και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης που κατέχουν ελληνικά ομόλογα) σε διαδικασίες διακράτησης και επιμήκυνσης της διάρκειας των ελληνικών ομολόγων που λήγουν μέχρι το 2014,
με μια πρόσθετη οικονομική βοήθεια από τα κράτη-μέλη της «ευρωζώνης» που θα καλύψουν τα ποσά τα οποία δεν θα αποδεχθεί να εισφέρει ο ιδιωτικός τομέας.
4. Μια ομαλή και ολοκληρωμένη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα μπορεί να βελτιώσει την εικόνα εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, καθώς και τις προοπτικές για επιστροφή στις αγορές. Η προσπάθεια αυτή όμως μπορεί να προκαλέσει απώλειες στους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών, καθιστώντας αναγκαία την επιπλέον χρηματοδότηση. Το σχέδιο για τη διαχείριση του χρέους πρέπει να αντιμετωπίσει επίσης την ανάγκη να παραμείνουν οι ελληνικές τράπεζες επιλέξιμες για αναχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς και την ελαχιστοποίηση των δευτερογενών συνεπειών. Οι παράγοντες αυτοί έχουν οδηγήσει τους Ευρωπαίους να αναζητήσουν ένα σύστημα εθελοντικής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους, το οποίο δεν θα περιλαμβάνει ένα πιστωτικό γεγονός ή μια υποβάθμιση των αξιολογήσεων της Ελλάδος στο επίπεδο της «επιλεκτικής χρεοκοπίας» (αν και μπορεί να μην είναι δυνατόν να αποφευχθεί η δεύτερη αυτή εξέλιξη σε προσωρινή βάση)»!
5. «Με τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στην αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους εκτιμάται ότι η εθελοντική διακράτηση και η επιμήκυνση του χρόνου λήξης των ομολόγων θα μειώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες κατά 33 δισ. ευρώ έως τον Ιούνιο του 2014. Τα νέα ομόλογα που θα εκδοθούν θα είναι πενταετούς διάρκειας και θα περιλαμβάνουν ένα κουπόνι ίσο με το υπάρχον. Σε αυτή τη διαδικασία υποτίθεται ότι θα συμμετάσχουν οι τράπεζες των χωρών-μελών της «ευρωζώνης», συμπεριλαμβανομένων και των ελληνικών, καθώς και τα ελληνικά ταμεία κοινωνικής ασφάλισης στο σύνολό τους.
6. «Η επίσημη χρηματοδοτική υποστήριξη από τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης ύψους 71 δισ. ευρώ αναμένεται να καλύψει τις δανειακές ανάγκες έως τον Ιούνιο του 2014 (πέραν των 80 δισ. ευρώ του υφιστάμενου προγράμματος). Τα δάνεια από την Ευρωπαϊκή Ενωση καταγράφονται με τους πρόσφατα συμφωνηθέντες όρους: επιτόκιο 200 μονάδων βάσης (2%) πάνω από τα τριών μηνών Euribor επιτόκια μέχρι τα τρία πρώτα έτη και μετά από αυτό 300 μονάδες βάσης (3%) πέραν των τρίμηνων Euribor, έναρξη αποπληρωμών μεταξύ 4 ½ και 10 ετών από την εκταμίευση. Ο δανεισμός από το ΔΝΤ παραμένει στα 30 δισ. ευρώ με τους υπάρχοντες όρους».
7. «Η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα επιστρέψει στις αγορές για να δανείζεται κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2014. Ομως, διατυπώνεται ταυτόχρονα η πρόβλεψη ότι οι διαφορές επιτοκίων μεταξύ των ελληνικών και των γερμανικών δεκαετών ομολόγων (τα spreads) θα βρίσκονται το 2014 στις 675 μονάδες βάσης (στο 6,75%) και θα υποχωρήσουν σταδιακά στις 250 μονάδες βάσης (2,5%) το 2020!
8. Η έκθεση των ελληνικών τραπεζών στην ΕΚΤ αναμένεται να μειωθεί σταδιακά κάτω από 70 δισ. ευρώ μέχρι τον Μάιο του 2013. Η πιστωτική επέκταση, δηλαδή η παροχή χρηματοδότησης από τις ελληνικές τράπεζες προς τον ιδιωτικό τομέα της χώρας, αναμένεται να ανακάμψει με πολύ αργούς ρυθμούς.
9. Υπό την προϋπόθεση ότι θα υλοποιηθεί πλήρως το πρόγραμμα της δημοσιονομικής προσαρμογής και των αποκρατικοποιήσεων, το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο υψηλότερο επίπεδο, στο 172% του ΑΕΠ το 2012, αλλά θα υποχωρήσει στο 130% του ΑΕΠ στο τέλος του 2020. Η θετική επίδραση των σημαντικά μεγάλων εισπράξεων από τις ιδιωτικοποιήσεις αντισταθμίζεται από την ανάγκη για συσσώρευση καταθέσεων, την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ελληνικού κράτους προς τους ιδιώτες, την πιο αργή ανάπτυξη και τις παραδοχές για τα spreads.
10. Η πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και των ιδιωτικοποιήσεων είναι κρίσιμη. Αν εξαιτίας μιας αδυναμίας πλήρους εφαρμογής του δημοσιονομικού προγράμματος διατηρηθεί πρωτογενές έλλειμμα στο επίπεδο του 1% του ΑΕΠ μετά το 2013 ή το πρωτογενές πλεόνασμα παραμείνει στα επίπεδα του 1,5%-3,5% του ΑΕΠ μετά το 2013, τότε το χρέος θα παραμείνει στα επίπεδα του 155% του ΑΕΠ και θα είναι πλέον, ξεκάθαρα, μη βιώσιμο.
11. Αποτυχίες στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που θα έχουν ως αποτέλεσμα να εισπραχθούν μόνο τα 10 από τα 50 δισ. ευρώ που έχουν προϋπολογιστεί θα έχουν ως συνέπεια το χρέος να παραμείνει σε πολύ υψηλά και πιθανώς μη βιώσιμα επίπεδα, πάνω από το 150% του ΑΕΠ μέχρι το 2020.
12. Η πλήρης εφαρμογή του προγράμματος των ιδιωτικοποιήσεων θα συμβάλει στη μείωση του χρέους κατά 18% του ΑΕΠ μέχρι το 2020 και θα δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να γλιτώσει τόκους 1-1,5 % του ΑΕΠ.
13. Η Ελλάδα διαθέτει αξιόλογα περιουσιακά στοιχεία και η απόφαση της κυβέρνησης να τα δώσει σε ιδιώτες θα έχει σημαντικά οφέλη ως προς τις επενδύσεις, την ανάπτυξη και το χρέος -καθώς θα μειωθεί η επιβάρυνση από τόκους. Το πρόγραμμα πώλησης περιουσίας 50 δισ. είναι φιλόδοξο, αλλά υπάρχουν διασφαλίσεις, όπως η δημιουργία του Ταμείου «για να προστατεύσει τη διαδικασία από την πολιτική επιρροή».
14. Ο έλεγχος του Δημοσίου θα περιορίζεται μόνο στις υποδομές και στα δίκτυα ζωτικής σημασίας και θα υλοποιηθεί με μειοψηφικές συμμετοχές. Μετά την πώληση του 10% του ΟΤΕ ακολουθούν στο τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του έτους το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, η ΕΥΑΘ, η ΔΕΠΑ, η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η ΛΑΡΚΟ, το Καζίνο Πάρνηθας και η ΕΤΑ.
15. Οσον αφορά τα ακίνητα, των οποίων η συνολική αξία εκτιμάται στα 35 δισ. ευρώ, το πρώτο χαρτοφυλάκιο θα είναι έτοιμο τον Αύγουστο.
16. Τα περιουσιακά στοιχεία που θα ιδιωτικοποιηθούν είναι τριών κατηγοριών: (i) συμμετοχές του Δημοσίου σε εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών επιχειρήσεις, που αποτιμώνται σε 5 δισ. ευρώ, (ii) μη εισηγμένες κρατικές επιχειρήσεις που αποτιμώνται σε 2 δισ. ευρώ, (iii) δικαιώματα εκμετάλλευσης υποδομών που θα ιδιωτικοποιηθούν με συμβάσεις παραχώρησης και αποτιμώνται σε 9 δισ. ευρώ περίπου, με βάση τις εκτιμήσεις των μελλοντικών εσόδων που θα αποφέρουν και (iv) διάφορα ακίνητα της ΚΕΔ, συνολικής αξίας 35 δισ. ευρώ περίπου.
17. Η ύφεση θα φθάσει το 3,75% το 2011 έναντι αρχικής εκτίμησης 3%.
18. Το δημοσιονομικό έλλειμμα θεωρείται ότι είναι εφικτό να πέσει στο 7,5% του ΑΕΠ το 2011.
Πηγή: e-typos.com