Ρεπορτάζ : Αργύρης Παπαστάθης
(από το Βήμα)
Η ύφεση άρχισε να δείχνει τα «δόντια» της στην πραγματική οικονομία, προκαλώντας ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης για την υλοποίηση των στόχων του μνημονίου. Επί έναν ακόμη μήνα απογοητευτικά ήταν τα στοιχεία για την οικοδομική δραστηριότητα που σημείωσε τον Μάιο νέα «βουτιά», τη βιομηχανική παραγωγή που συρρικνώθηκε περαιτέρω, ενώ αρνητικά είναι τα μηνύματα που έρχονται από τις τουριστικές περιοχές όσον αφορά τα έσοδα. Την ίδια στιγμή πληθαίνουν τα λουκέτα στις εμπορικές γειτονιές των μεγάλων πόλεων, εξέλιξη που αντανακλά τη μείωση της κατανάλωσης. Όλα αυτά δυσκολεύουν την προσπάθεια για μείωση του ελλείμματος. Βεβαίως, η πρόοδος που έχει σημειωθεί είναι σημαντική. Η κυβερνητική προσπάθεια αναγνωρίζεται διεθνώς και αναμένεται εφέτος να αποφέρει τα επιθυμητά δημοσιονομικά αποτελέσματα. Ωστόσο η κατάσταση στην πραγματική οικονομία θα δυσκολέψει περισσότερο από το προσεχές φθινόπωρο και το 2011 θεωρείται κρίσιμη χρονιά για την ελληνική οικονομία καθώς το έλλειμμα θα πρέπει να μειωθεί περαιτέρω.
Η κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας πλήττει τα έσοδα του προϋπολογισμού τα οποία σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος μειώθηκαν κατά 6,9% τον Ιούλιο ενώ κατά το πρώτο επτάμηνο του έτους αυξήθηκαν μόλις κατά 4,1% έναντι στόχου 13,7% για όλο το έτος (αναλυτικό ρεπορτάζ στην Οικονομία, σελίδα 3). Η αρνητική δυναμική της οικονομίας αποτυπώνεται στην κακή ψυχολογία των καταναλωτών. Τα νοικοκυριά περιορίζουν τις καταναλωτικές δαπάνες τους και μειώνουν τα περιττά έξοδα. Πράγμα που συνιστά αποτέλεσμα των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις, της αύξησης της ανεργίας αλλά και της αρνητικής ψυχολογίας.
Η στάση αυτή των καταναλωτών οδηγεί σε κλείσιμο καταστημάτων. Τα πρώτα στοιχεία της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου εμφανίζουν πτώση 12% του τζίρου κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο των θερινών εκπτώσεων η οποία κυμαίνεται από 6% ως 20% ανά κλάδο. Παρά τις μεγάλες μειώσεις στις τιμές, τα λουκέτα πολλαπλασιάζονται- από την αρχή του έτους στους εμπορικότερους δρόμους της Αττικής έχει κλείσει το 17% των καταστημάτων-, ακόμη και σε εμπορικές περιοχές όπως το Κολωνάκι.
Αλλά και τα μηνύματα από τον τουρισμό δεν είναι ενθαρρυντικά. Παρά την έλευση ελαφρώς περισσότερων τουριστών, τα έσοδα σύμφωνα με τον κ. Γ. Τσακίρη, πρόεδρο του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, αναμένεται να είναι μειωμένα κατά 15%.
Στο μνημόνιο προβλέπεται ότι το ΑΕΠ εφέτος θα υποχωρήσει κατά 4%, ενώ μετριοπαθείς εκτιμήσεις ελληνικών τραπεζών κάνουν λόγο για πτώση της τάξεως του 2%-3%. Ελπίδες για ανάσχεση της ύφεσης δίνει ο νέος αναπτυξιακός νόμος, ο οποίος χθες δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση και προβλέπει αύξηση των επιδοτήσεων σε επενδύσεις ως και 50%, και η άνοδος των εξαγωγών (αναλυτικό ρεπορτάζ στην Οικονομία, σελίδα 3) Κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών ανέφερε στο «Βήμα» ότι «δεν προκύπτει από πουθενά ότι η ύφεση εφέτος θα είναι πάνω από 4%». Το ίδιο πρόσωπο υποστηρίζει ότι «το 2010 είναι μια δύσκολη χρονιά, καθώς είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια που έχουμε τόσο μεγάλη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας». Παρά ταύτα, εκτιμά ότι η ύφεση δεν «ξέφυγε» από το 3% το πρώτο εξάμηνο και ότι «θα είναι έστω και οριακά μικρότερη από 4% που προβλέπει το μνημόνιο για το 2010».
Ανησυχητική είναι η «βουτιά» που σημειώθηκε στις πωλήσεις νέων αυτοκινήτων. Τον Ιούλιο, που σύμφωνα με εκτιμήσεις θεωρείται παραδοσιακά καλός μήνας για αγορά αυτοκινήτου, καταγράφηκε πτώση πωλήσεων κατά 64,3% σε σύγκριση με τον περυσινό Ιούλιο. Οι απολύσεις και τα λουκέτα πέφτουν βροχή στον κλάδο.
«Θα δούμε τι θα γίνει με τα αυτοκίνητα το 2011, αν συνεχιστεί η πτώση» ανέφερε διακεκριμένο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών στο «Βήμα».
