Από : Ελευθεροτυπία
Η συμφωνία για το κούρεμα του ελληνικού χρέους έχει ακόμα πολλά σκοτεινά σημεία. Πολλές λεπτομέρειες που πρέπει να διευκρινιστούν και πολλές «δοκιμασίες» που πρέπει να ξεπεράσει για να υλοποιηθεί.
Μην ξεχνάμε, ότι εκτός από το ελληνικό χρέος περιλαμβάνει κι άλλες ρυθμίσεις, ευρύτερα για την ευρωζώνη, όπως το πώς θα λειτουργήσει ο Μηχανισμός Χρηματοοικονομικής Στήριξης, το EFSF, αλλά και το πώς θα γίνει η «επανακεφαλαιοποίηση» των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Αλλά και σε ό,τι αφορά το ίδιο το ελληνικό χρέος, δεν διευκρινίζεται πώς θα γίνει η «εθελοντική συμμετοχή» όλων των ιδιωτών στο κούρεμα, δηλαδή πώς δεν θα βρεθούν κάποιοι (ιδιώτες) που θα αρνηθούν τη συμφωνία. Οπότε θα δημιουργηθεί σοβαρό πρόβλημα...
Τέλος -κι ίσως πιο σημαντικό σε ό,τι μας αφορά- δεν διευκρινίζεται πόσο θα στοιχίσει σε νέο δανεισμό για την Ελλάδα η επανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, η διάσωση των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και η «ενίσχυση αξιοπιστίας» των νέων ελληνικών ομολόγων που θα βγουν για να αντικαταστήσουν τα «κουρεμένα». Γιατί, μην ξεχνάμε, όλα αυτά θα σημαίνουν νέο δανεισμό για την Ελλάδα...
Δηλαδή το συνολικό χρέος μας δεν θα μειωθεί κατά 100 δισεκατομμύρια μόλις ισχύσει η συμφωνία, αλλά λιγότερα. Μπορεί και πολύ λιγότερα...
Ολα αυτά θα τα δούμε μόλις αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες.
Για την ώρα, όμως, μπορούμε να κάνουμε τέσσερις πολιτικές παρατηρήσεις:
* Το «κούρεμα» έγινε αναπόφευκτο, γιατί το χρέος έγινε μη βιώσιμο. Κι από την ώρα που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επισήμανε τη «μη βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους, δεν μπορούσε να συμμετάσχει πλέον στην ενίσχυση της Ελλάδας, εκτός κι αν γινόταν «κούρεμα». Κι αφού οι Ευρωπαίοι ήθελαν οπωσδήποτε τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας, ήταν αναπόφευκτο να αποδεχθούν το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους.
*Αυτή η εξέλιξη φωτογραφίζει την πλήρη αποτυχία της πολιτικής που εφαρμόστηκε μέχρι σήμερα.
Εδώ δεν χωρούν μισόλογα. Τόσο καιρό όλοι συμφωνούσαμε ότι το «κούρεμα» έπρεπε να αποφευχθεί. Ο κ. Παπανδρέου μάλιστα, όπως και ο κ. Παπακωνσταντίνου παλαιότερα, είχαν εξηγήσει αναλυτικά και επανειλημμένως γιατί έπρεπε να αποφευχθεί το «κούρεμα»: Γιατί θα κινδυνεύσει σοβαρά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Γιατί θα κινδυνεύσει σοβαρά η ρευστότητα, που είναι προϋπόθεση για την ανάκαμψη της οικονομίας. Γιατί θα κινδυνεύσουν τα ασφαλιστικά ταμεία. Ολα αυτά τα είχαν πει, όπως τα είχαμε πει και μεις.
Και τώρα συμβαίνει αυτό ακριβώς που όλοι απεύχονταν. Αυτό που όλοι εξόρκιζαν. Και γι' αυτό κανείς δεν μπορεί να πανηγυρίζει...
Κι όποιος πανηγυρίζει, απλώς αυτο-γελοιοποιείται!
* Η «αποτυχία» μιας πολιτικής συχνά είναι διαπίστωση που σηκώνει αρκετή συζήτηση. Δεν είναι προφανής σε όλους...
Τώρα, όμως, η αποτυχία αυτής της πολιτικής είναι πια αδιαμφισβήτητη:
Παρέλαβαν την Ελλάδα με χρέος προς ΑΕΠ 120% περίπου. Της επέβαλαν μια «σωτηρία» που αντί να προκαλέσει μείωση του ελλείμματος προκάλεσε αύξηση της ύφεσης. Κι αντί να βοηθήσει να βγει η χώρα σύντομα στις αγορές, υγιέστερη, δύο χρόνια αργότερα διαπίστωσαν ότι το χρέος της έχει εκτοξευθεί, έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και πρέπει να «κουρευτεί». Γιατί άραγε;
Για να μπορέσει η Ελλάδα να ξαναβγεί στις αγορές μετά από δέκα (ακόμα) χρόνια και για να καταφέρει να ρίξει το χρέος της -τότε, το 2020- εκεί που ήταν όταν ξεκινούσε, το 2009: στο 120%!
Πάνω από δέκα χρόνια θυσίες και «κούρεμα» κι αφού πουλήσουμε μέρος της περιουσίας μας, για να καταφέρουμε τι ακριβώς;
Για να ξαναφτάσουμε εκεί που ήμασταν πριν μας... «σώσουν»!
Αυτό δεν είναι απλώς «αποτυχία». Αυτό είναι ο ορισμός της αποτυχίας!
* Τώρα την απόλυτη αποτυχία της πολιτικής που εφαρμόστηκε την διαπιστώνουν όλοι...
Αλλά όταν υπογράφηκε το μνημόνιο ήμασταν από τους πολύ λίγους, τότε, που εκτιμήσαμε πως θα οδηγήσει σε αδιέξοδο. Και το είπαμε χωρίς πολλές περιστροφές. Και το καταψηφίσαμε, γι' αυτό ακριβώς: γιατί οδηγούσε σε αδιέξοδο...
Στην πορεία αυτού του ενάμιση χρόνου, πολλές φορές υποστήκαμε κριτική για την άρνησή μας να στηρίξουμε αυτή την πολιτική. Μας ασκήθηκαν ακόμα πιέσεις να τη στηρίξουμε, έστω και εκ των υστέρων. Δεν υποκύψαμε για ένα και μόνο λόγο:
Διότι εξακολουθούσαμε να πιστεύουμε ότι είναι λάθος. Και υποστηρίζοντας ένα λάθος δεν το... διορθώνεις. Ούτε κάνεις καλό στον τόπο σου.
Αποδείχθηκε σήμερα ότι είχαμε δίκιο.
Και περιμένουμε να το αναγνωρίσουν δημόσια, ειδικά όσοι μας έκαναν την πιο σκληρή και -κάποιες φορές- κακόπιστη κριτική.
Αυτό δεν είναι κάτι που το χρωστάνε σε μας...
Αυτό είναι κάτι που το χρωστάνε στη δημοκρατία:
Γιατί ένα κόμμα της αντιπολίτευσης έχει τρεις τρόπους να πολιτευθεί:
- Είτε να ακολουθήσει τον εύκολο δρόμο, να τάζει στους πάντες τα πάντα, προκειμένου να τους κερδίσει...
- Είτε να ακολουθήσει το συνηθισμένο δρόμο: να τα λέει όλα «στρογγυλεμένα», ώστε να μην κακοκαρδίζει κανέναν, ή να είναι ταυτόχρονα «και με τον χωροφύλαξ και με τον αστυφύλαξ». Κι ύστερα να τα γυρίζει, να κάνει όλες τις πιθανές και απίθανες... «τούμπες», ανάλογα με τη συγκυρία. Χωρίς να λέει τίποτε το ουσιώδες και χωρίς να διακινδυνεύει το παραμικρό...
- Είτε, τέλος, να ακολουθήσει το δύσκολο δρόμο: να λέει το σωστό, ακόμα και κόντρα σε όλους, να προτείνει τη δική του εναλλακτική λύση, και να επιμένει ώς το τέλος.
Ο πρώτος είναι ο δρόμος του λαϊκισμού. Ο δεύτερος του καιροσκοπισμού. Και ο τρίτος της ευθύνης.
Εμείς ακολουθήσαμε τον τρίτο δρόμο -της ευθύνης. Αυτό πιστεύαμε, αυτό είπαμε, σε αυτό επιμείναμε ώς το τέλος. Και αποδείχθηκε ότι είχαμε δίκιο.
Οσοι καταδικάζουν το λαϊκισμό και τον καιροσκοπισμό οφείλουν αυτό να το αναγνωρίσουν.
Εμείς αποδείξαμε ότι «δεν είμαστε ίδιοι»...
Τώρα είναι καιρός να αποδείξουν κι όσοι μας επέκριναν ότι δεν είναι χειρότεροι απ' αυτά που καταδίκαζαν.
Κάπως έτσι λειτουργεί η δημοκρατία. Ή όχι;
Απ' όλη αυτή την ιστορία πολλοί θα πάρουν μαθήματα για το πώς λειτουργεί η οικονομία. Μερικοί πρέπει να πάρουν και μαθήματα για το πώς λειτουργεί η δημοκρατία...