Πρώτη η Ελλάδα στις μεταρρυθμίσεις εντός της Ευρωζώνης

Ρεπορτάζ : Δήμητρα Μανιφάβα
Από : Καθημερινή

«Πρωταθλήτρια» μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης αναδεικνύεται η Ελλάδα σε ό,τι αφορά τη συμμόρφωση για την επίτευξη δημοσιονομικής προσαρμογής και την προώθηση μεταρρυθμίσεων, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση «The 2012 Euro Plus Monitor» που εκπόνησαν το LisboCouncil και η Berenberg Bank.

Βεβαίως, το τίμημα της συμμόρφωσης είναι πολύ βαρύ για την Ελλάδα και ειδικά για τους εργαζομένους, οι οποίοι έχουν υποστεί μέσα σε ένα χρόνο τις μεγαλύτερες μειώσεις μισθού στην Eυρωζώνη. Αλλωστε, όπως υποστηρίζουν οι συγγραφείς της έκθεσης, «η λιτότητα είναι ισχυρό φάρμακο. Πρέπει να δίνεται στη σωστή δόση. Η απουσία του αναγκαίου φαρμάκου μπορεί να σκοτώσει τον ασθενή. Το ίδιο όμως μπορεί να κάνει και η υπερβολική δόση». Το LisboCouncil είναι think tank με έδρα τις Βρυξέλλες, ενώ η Berenberg Bank είναι η παλαιότερη γερμανική ιδιωτική τράπεζα με έδρα το Αμβούργο. 

Στη φετινή έκθεση, η οποία επισήμως θα παρουσιασθεί την Πέμπτη 29 Νοεμβρίου, είκοσι χώρες (οι 17 χώρες της Ευρωζώνης, η Σουηδία, η Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο) αξιολογούνται με βάση τις επιδόσεις των οικονομιών τους σε δύο πυλώνες: πρώτον, ως προς την οικονομική τους ευρωστία και, δεύτερον, ως προς την ταχύτητα προσαρμογής στις προκλήσεις της οικονομικής κρίσης. Σε ό,τι αφορά τον πρώτο πυλώνα η Ελλάδα καταλαμβάνει την τελευταία θέση, καθώς το χρέος της ως ποσοστό το ΑΕΠ παραμένει το υψηλότερο ακόμη και μετά το «κούρεμα» την περασμένη άνοιξη, εμφανίζοντας υψηλή ανεργία, δραστική μείωση της κατανάλωσης, αλλά και μικρό, παρά την ανάπτυξη των τελευταίων ετών, εξαγωγικό κλάδο. 

Αντιθέτως, η Ελλάδα παίρνει την υψηλότερη βαθμολογία (8,2 με άριστα το 10) και την πρώτη θέση μεταξύ των 20 εξεταζόμενων χωρών σε ό,τι αφορά την ταχύτητα προσαρμογής στην οικονομική κρίση. Το «άριστα» αυτό βεβαίως μεταφράζεται σε πολλές θυσίες. Για παράδειγμα, η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει δραστικά το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, λόγω κυρίως της κατάρρευσης των εισαγωγών, ως αποτέλεσμα της ύφεσης και όχι τόσο λόγω της αύξησης των εξαγωγών. Η Ελλάδα πέτυχε επίσης τη μεγαλύτερη μείωση πρωτογενούς ελλείμματος, στοιχείο που επίσης της δίνει την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη, την τριετία 2009-2012. «Δεν προκαλεί καμία απορία για ποιο λόγο η Ελλάδα έχει πέσει σε βαθιά ύφεση», σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση. 

Την ίδια τριετία στην Ελλάδα καταγράφηκε η μεγαλύτερη μείωση μοναδιαίου εργατικού κόστους, κατά 12%. Μάλιστα, το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης αυτής έχει γίνει τον τελευταίο χρόνο, καθώς -σύμφωνα με την έκθεση- μέχρι τον Νοέμβριο του 2011 είχε καταγραφεί υποχώρηση του εργατικού κόστους κατά 4%. Η μείωση του εργατικού κόστους θεωρείται παράγοντας αύξησης της ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο, παρά την αξιοσημείωτη αύξηση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς της έκθεσης, η Ελλάδα ξεκινάει από πολύ χαμηλά και θα χρειαστεί πολύ χρόνο ακόμη για να φτάσει τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. 

«Η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα. Πρώτον, πρέπει να τερματίσει τις φήμες σχετικά με μια ανεπιθύμητη καταστροφή στην Ελλάδα και την “επιδημία” που προκαλείται από τέτοιες φήμες, παρέχοντας μια ξεκάθαρη οπτική για την παραμονή της χώρας στο ευρώ. Δεύτερον, πρέπει να αποφύγει την υπερβολική δόση λιτότητας. Από καμία χώρα δεν πρέπει να ζητείται να ασκήσει πιο σφιχτή πολιτική για να αντιμετωπίσει δημοσιονομικά ελλείμματα που προκαλούνται από την ύφεση. Τρίτον, η πολιτική στόχευση πρέπει να αλλάξει αποφασιστικά από την επιπλέον λιτότητα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ανάπτυξη», επισημαίνεται στην έκθεση. 

Εκτός από την Ελλάδα, και όλες οι άλλες χώρες της Ευρωζώνης που έχουν λάβει εξωτερική βοήθεια βρίσκονται ψηλά στην κατάταξη σε ό,τι αφορά την ταχύτητα συμμόρφωσης. Η Ιρλανδία βρίσκεται στη 2η θέση μετά την Ελλάδα, η Πορτογαλία στην 4η, η Ισπανία στην 5η, ενώ η Εσθονία στην 3η θέση. 

Ο υπ’ αριθμόν 1 κίνδυνος όμως για το μέλλον της Ευρωζώνης ακούει στο όνομα Γαλλία. Σύμφωνα με τους συγγραφείς της έκθεσης, η Γαλλία, παρά την αλλαγή κυβέρνησης και προέδρου, παραμένει η μοναδική μεγάλη ευρωπαϊκή οικονομία με σοβαρά προβλήματα, η οποία δεν έχει κάνει τίποτα για να τα επιλύσει. Ως λύση για τη βελτίωση της δημοσιονομικής της προοπτικής, προτείνεται η άμεση υλοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και όχι η συμπίεση της ζήτησης μέσω της περαιτέρω αύξησης των φόρων. 

Γενικότερα, πάντως, το LisboCouncil και η Berenberg Bank εκτιμούν ότι η Eυρωζώνη μετεξελίσσεται σε μια πιο ισορροπημένη και δυναμική οικονομία, αρκεί να παραμείνει στον δρόμο των διαρθρωτικών και δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων.